Lịch sử dân tộc Việt Nam với truyền thống hơn bốn nghìn năm dựng nước và giữ nước cũng là những trang sử hào hùng gắn liền với những bản Tuyên ngôn độc lập. Trong đó có ba bản Tuyên ngôn tiêu biểu, tương ứng với mỗi giai đoạn khác nhau, qua đó khẳng định mạnh mẽ quyền độc lập, tự chủ của dân tộc. Bao gồm: Nam quốc sơn hà (1076) của Lý Thường Kiệt; Bình Ngô đại cáo (1428) của Nguyễn Trãi; Tuyên ngôn độc lập (1945) của Hồ Chí Minh.
So sánh Tuyên ngôn độc lập của Hồ Chí Minh và Bình ngô đại cáo của Nguyễn Trãi
Dehoctot.edu.vn xin giới thiệu tới các em học sinh và quý thầy cô giáo bài phân tích sự giống và khác nhau chi tiết nhất giữa Tuyên ngôn độc lập của Hồ Chí Minh và Bình ngô đại cáo của Nguyễn Trãi giúp các em rèn luyện kĩ năng và phương pháp làm văn dạng đề so sánh sao cho mạch lạc, hấp dẫn.
Điểm giống nhau giữa Tuyên ngôn độc lập của Hồ Chí Minh và Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi
Về lịch sử
Cả hai tác phẩm đều được viết vào thời điểm có ý nghĩa lịch sử trọng đại của đất nước:
– “Bình Ngô đại cáo” của Nguyễn Trãi là kết thúc 10 năm gian khổ kháng chiến chống quân Minh của nghĩa quân Lam Sơn
– “Tuyên ngôn độc lập” của HCM là kết thúc thời kỳ nước ta bị “một cổ 2 tròng” dưới 2 tầng áp bức của thực dân Pháp và phát xít Nhật) , và mở ra một kỷ nguyên mới – kỷ nguyên tự do, độc lập của đất nước !
Về thể loại
– Cả hai tác phẩm đều thuộc thể văn chính luận có bố cục chặt chẽ (3 phần) lập luận sắc sảo ; lý lẽ hùng hồn, mang tính luận chiến cao ; dẫn chứng rõ ràng cụ thể, chính xác ; tình cảm thiết tha,… .
– Hai tác phẩm đều có chung ý nghĩa “tuyên bố rộng rãi cho toàn thể nhân dân được biết về nền độc lập tự do của dân tôc”.
Về nội dung
Cả hai tác phẩm đều có các nội dung cơ bản giống nhau, đều mang giá trị Văn học – nhân văn sâu sắc :
– Hai bản tuyên ngôn đều xuất phát từ tư tưởng nhân đạo của dân tộc : Bình Ngô đại cáo đứng trên lập trường Nhân nghĩa của dân tộc là “yên dân – trừ bạo” ; còn Tuyên ngôn độc lập thì đứng trên lập trường quan điểm về quyền sống, quyền tự do, độc lập của dân tộc
– Hai bản “tuyên ngôn” đều có nội dung tố cáo tội ác “trời không dung đất không tha” của giặc
– Hai bản “tuyên ngôn” đều có nội dung “lược thuật tóm tắt quá trình chiến đấu của nhân dân vì độc lập tự do”
– Hai bản tuyên ngôn đều có lời tuyên bố hòa bình , mở ra một thời kỳ độc lập tự o cho đất nước và ý chí quyết tâm giữ gìn nền tự do độc lập đó
Điểm khác nhau giữa Tuyên ngôn độc lập của Hồ Chí Minh và Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi
Về thời đại lịch sử và hoàn cảnh sáng tác
– Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi ra đời vào cuối năm 1427 đầu năm 1428 sau khi chiến thắng quân Minh
– Tuyên ngông độc lập của Hồ Chí Minh ra đời vào ngay khi cách mạng tháng Tám thành công 1945 – thời điểm nóng bỏng đến kết thúc của chiến tranh Thế giới thứ 2.
Về thể loại
Cùng mang phong cách của văn chính luận, nhưng :
– Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi được viết bằng chữ Nôm theo lối văn Biền ngẫu với thể loại “Cáo” dùng để kết thúc chiến tranh (thuộc nền văn học Trung đại) .
– Tuyên ngôn độc lâoj của Hồ Chí Minh thì được viết theo lối văn hiện đại, bằng chữ Quốc ngữ (thuộc nền văn học Hiện đại)
Về cơ sở pháp lý
– Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi dựa trên lập trường “Nhân nghĩa” của dân tộc Việt Nam (yên dân, trừ bạo)
– Tuyên ngôn độc lập của Hồ Chí Minh đứng trên lập trường “quyền bình đẳng, quyền độc lập, tự do của các dân tộc” trên thế giới
Về phạm vi ý nghĩa
– Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi có phạm vi nội bộ trong nước Đại Việt, chỉ “xa gần bá cáo / Ai nấy đều hay” …
– Tuyên ngôn độc lập của HCM ngoài việc tuyên bố trước toàn thể dân tộc Việt Nam, mà còn có ý nghĩa tuyên bố với toàn thế giới về độc lập chủ quyền của dân tộc Việt Nam và ngăn chận cả âm mưu tái xâm lược Việt Nam của thực dân Pháp!
– Ở thời điểm này, tại biên giới phía Bắc, Mỹ đứng sau quân Tàu -Tưởng đang lăm le tràn vào nước ta núp dưới bóng của tổ chức Vệt Nam quốc dân Đảng. Tại phía Nam, lính viễn chinh Pháp đang núp sau quân đội Anh vào giải giáp vũ khí của Nhật . Thực dân Pháp lại tuyên bố rằng : Đông Dương là thuộc địa của Pháp bị Nhật chiếm, nay Nhật đã đầu hàng, vậy Đông Dương đương nhiên thuộc quyền “bảo hộ” của người Pháp… Tuyên ngôn độc lập đã cương quyết bác bỏ luận điệu đó của Pháp!
Về lòng yêu nước, thương dân
Về cách mở đầu
Về cách tố cáo tội ác của giặc
lửa hung tàn- Vùi con đỏ xuống dưới hầm tai vạ.
Về tính chất chính nghĩa, thái độ khoan hồng và nhân đạo
Nguyễn Trãi: Đem đại nghĩa để thắng hung tàn – Lấy chí nhân mà thay cường bạo. Tư tưởng nhân nghĩa là sợi chỉ đỏ xuyên suốt trong Bình Ngô đại cáo và cuộc đấu tranh chống quân Minh của quân dân Đại Việt.
Về tuyên bố độc lập
Về nghệ thuật
chính xác, kết hợp sâu sắc giữa văn học và chính trị, kế thừa và phát triển.
Lí giải: Tại sao giữa Tuyên ngôn độc lập và Bình ngô đại cáo lại có sự khác nhau và giống nhau về nội dung và tư tưởng
– Giống: bởi vì cả hai tác giả đều là những danh nhân lớn của Việt Nam, tiếp thu tinh hoa dân tộc từ bao đời, có lòng yêu nước, yêu nhân dân.
– Khác: bởi vì hoàn cảnh sống giữa hai tác giả khác nhau, vốn sống, vốn hiểu biết và tài năng nghệ thuật cũng khác nhau, đặc biệt là ngoài tinh hoa của dân tộc, Hồ Chủ tịch còn tiếp thu cả tinh hoa văn hoá thế giới một cách có chọn lọc.
Làm giúp em đề văn này với được không ạ?
Cảm nhận đoạn thơ: “Khi ta lớn lên đất nước đã có rồi… Đất Nc có từ ngày ấy” So sánh với đoạn thơ trong bài Bình ngô đại cáo của Ng Trãi:” Như nước Đại việt ta từ trước…Hào kiệt đời nào cũng có”.
Giúp em với ạ….